De wapensteen van het Huys Blitterswijck

Auteur: Theo Kleeven

In de toren, hoog boven de ingang van het in de oorlog verwoestte adellijk huis Blitterswijck was ingemetseld de wapensteen, die thans voor een groot deel nog zichtbaar is in de nieuw gebouwde replica van de oude muur, zoals die bestond in de tijd dat het kasteel dienst deed als klooster.

De wapensteen is geplaatst door Dirk van Lijnden, die in 1619 trouwde met Hellwich Vijgh. Mogelijk hebben beide echtelieden de steen laten plaatsen toen zij in het volle bezit van de heerlijkheid kwamen na verandering of vernieuwing van de gebouwen.

Bij de verwoesting van het kasteel werd de steen beschadigd en een aantal delen was niet meer te herstellen of helemaal verdwenen. Tot het einde van de Tweede Wereldoorlog sierde de steen in ongeschonden staat de toren en werd door M.J. Janssen, kapelaan te Well en pastoor van Meerlo en in zijn tijd een verdienstelijk en geacht amateurhistoricus, in De Maasgouw van augustus 1900 gedetailleerd, als volgt beschreven:

“Tussen krulvormige versierselen bevat het middelvlak heraldisch rechts het wapenschild van de Van Lijndens en links het wapen van de familie Vijgh.”

 

Foto: Wapensteen Familie van Lijnden – Vijgh (foto genomen in het huis Familie Waanders in Zwolle, destijds in bezit van de wapensteen)

In de heraldiek worden beide wapens als volgt beschreven:

Van Lijnden
Een kruis van goud op keelen veld, als helmteken een zittende hazewind van sabel, gehalsband van goud.

Vijgh
Op een zilveren veld, twee gekruiste armen, de mouwen geschakeerd van goud en keel, de vuisten keel. Helmteken twee buffelhorens

Rechts van het middelvlak bevinden zich de vier kwartieren van de man en links die van de vrouw. Alle kwartieren waren van namen voorzien:

Van Lijnden                                                                

  1. Lijnden
  2. Lijnden
  3. Van Besten (een geschuind schild, onder keel, boven van zilver, beladen met drie keelen ringen, geplaatst als rechter schuinbalk )
  4. Van Wylack (een veld van zilver, beladen met den rechter schuinbalk van keel, ter weerszijden vergezeld van drie keelen vogels of bollen)

Pastoor Janssen meldt nog ten tijde van zijn beschrijving dat “dit wapenkwartier op den steen (is) tamelijk verweerd”. Vervolgens beschrijft hij de kwartieren van Vijgh, waarbij hij nog aantekent dat de Gelderse tak (3) in dat kwartier waarschijnlijk afkomstig is van “eene bastaardlinie der Geldersche hertogen”

Vijgh

  1. Vijgh
  2. Pieck (het veld van zilver, beladen met een kruis van keel)
  3. Gelder (het schild gedeeld met de Geldersche en Guliksche leeuwen)
  4. Van Balveren (het veld van zilver, beladen met drie zwarte kolven, waaroverheen twee dwarsbalken van sabel)

Hoe de kwartieren tot stand zijn gekomen blijkt duidelijk uit onderstaande tabel die door Janssen aan zijn artikel is toegevoegd en voor de lezer veel verduidelijkt.

WAPENSTEEN